گیربکس اتوماتیک یک سیستم انتقال قدرت در خودروهای اتومبیل است که برای انتقال نیروی موتور به چرخهای خودرو استفاده میشود. در گیربکس اتوماتیک، تغییر دنده بهصورت خودکار اتفاق میافتد و نیازی به کنترل نیست، در حالت عادی، برای شروع حرکت از محل، ابتدا باید شفت گیربکس را بازکرده و سپس دنده را به حالت شماره یک (نخستین دنده) تغییر دهید. در گیربکس اتوماتیک، این کار به طور خودکار انجام میشود و در نتیجه این سیستم برای رانندگانی که تجربه کافی در رانندگی ندارند یا میخواهند رانندگی را برای خود آسانتر کنند بسیار مفید است. تعمیر گیربکس اتوماتیک یکی از انواع خدمات خودرو به شمار میرود که باتوجهبه نقش گیربکس اتوماتیک در خودرو و میزان کارکردی که این قطعه در کنار موتور خودرو دارد بیش از سایر قطعات انجام میشود.
گیربکس یکی از قطعات اصلی در تمامی خودروها است که با پیشرفت فناوریهای تولید این قطعه نیز دستخوش تغییرات متعددی شده است و امروزه بهصورت اتوماتیک تولید و عرضه میشود، کار با گیربکس اتوماتیک برای رانندگان بهمراتب راحتتر است؛ اما در مقابل تعمیر و سرویس گیربکس اتوماتیک فرایندی تخصصیتر است و تنها داشتن تجربه در حوزه تعمیر خودرو کافی نیست. تعمیر گیربکس اتوماتیک فرایندی چندمرحلهای و ترکیبی از مهارت، دانش، تخصص و تجربه است.
پس از موتور خودرو تعمیر گیربکس اتوماتیک یکی از تعمیرات سخت و در برخی از موارد چندمرحلهای است که در دسته تعمیرات تخصصی و سخت خودرو دستهبندی میشود، تعمیراتی که در این دسته قرار دارند حتماً باید توسط تکنسینهای متخصص انجام شوند که آگاهی و دانش کافی و کامل در حوزه گیربکس و ساختار آن دارند. تعمیر گیربکس اتوماتیک در مراکزی تخصصی برای تحقق این امر بهصورت کاملاً حرفهای انجام میشود.
مزایا و معایب گیربکس اتوماتیک
گیربکس اتوماتیک و گیربکس دستی (دستی و تعداد سرعتهای گیربکس) هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه، به برخی از مزایا و معایب گیربکس اتوماتیک اشاره خواهیم کرد:
مزایا:
1. راحتی در رانندگی: یکی از بزرگترین مزایای گیربکس اتوماتیک، راحتی در رانندگی است. با استفاده از گیربکس اتوماتیک، نیازی به دستی کردن دسته دنده و کم و زیاد کردن دسته در هر سرعتی نیست. رانندگی در ترافیک شلوغ و توقفهای مکرر به راحتی انجام میشود.
2. تجربه رانندگی صاف: گیربکس اتوماتیک تغییر دنده را به طور صاف و بدون توقف انجام میدهد. این باعث میشود تجربه رانندگی صافتر و بدون لرزش باشد.
3. کمترین نیاز به تخصص و تمرین: برای رانندگی با گیربکس اتوماتیک، نیاز به تخصص و تمرین کمتری نسبت به گیربکس دستی است. این به افرادی که تازه با رانندگی آشنا میشوند یا دارای محدودیتهای جسمی هستند کمک میکند.
معایب:
1. هزینه بالاتر: گیربکس اتوماتیک معمولاً هزینه بیشتری نسبت به گیربکس دستی دارد. همچنین، تعمیر و نگهداری آن نیز ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد.
2. کارایی کمتر در برخی شرایط: در برخی شرایط خاص مانند رانندگی در مسیرهای کوهستانی یا در محیطهایی که نیاز به کنترل دقیقتر و دستی دنده دارند، گیربکس اتوماتیک به کارایی کمتری نسبت به گیربکس دستی دارد.
3. کنترل کمتر بر روی سرعت: با گیربکس اتوماتیک، کنترل دقیقتر بر روی سرعت و تغییر دنده ممکن است کمی محدودتر باشد. این موضوع برای رانندگان حرفهای که به دنبال تجربه رانندگی دقیقتر هستند، ممکن است معایبی داشته باشد.
4. مصرف سوخت بیشتر: در برخی موارد، گیربکس اتوماتیک ممکن است سوخت بیشتری نسبت به گیربکس دستی مصرف کند. امامیزان مصرف سوخت بین گیربکس اتوماتیک و گیربکس دستی بستگی به فناوری و طراحی خودرو دارد و ممکن است در برخی موارد تفاوت چشمگیری نداشته باشد.
مهم است به این نکته توجه کنید که مزایا و معایب گیربکس اتوماتیک ممکن است بسته به نوع خودرو، شرایط رانندگی و ترجیحات شخصی متفاوت باشند. برای انتخاب گیربکس مناسب، بهتر است با توجه به نیازها و شرایط خود، مزایا و معایب هر دو نوع گیربکس را مورد بررسی قرار داده و تصمیمگیری نمایید.
مهمترین علل خرابی گیربکس اتوماتیک
گیربکس اتوماتیک یکی از قسمتهای پیچیده و حساس در خودرو است و ممکن است به دلایل مختلفی خراب شود. برخی از مهمترین علل خرابی گیربکس اتوماتیک عبارتند از:
1. کمبود و یا آلودگی روغن: روغن گیربکس اتوماتیک نقش حیاتی در عملکرد صحیح گیربکس دارد. کمبود روغن، استفاده از روغن نامناسب یا آلوده میتواند باعث افت کارایی و خرابی گیربکس شود.
2. نشت روغن: نشت روغن از محلهای مختلف در گیربکس میتواند به کاهش سطح روغن و کاهش فشار روغن منجر شود. این موضوع میتواند به کاهش عمر گیربکس و خرابی قطعات داخلی آن منتهی شود.
3. سایش و خرابی قطعات داخلی: استفاده طولانی مدت، عدم تعویض روغن به موقع، استفاده نادرست و سخت از خودرو میتواند منجر به سایش و خرابی قطعات داخلی گیربکس شود. این شامل صفحات کلاچ، بلبرینگها، دندهها و شافتها است.
4. عدم عملکرد صحیح ترمز: در برخی از خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک، ترمزها نقش مهمی در کنترل گیربکس دارند. عدم عملکرد صحیح ترمزها میتواند باعث زمان بندی نادرست تغییر دندهها و خرابی گیربکس شود.
5. نقصهای الکتریکی و الکترونیکی: گیربکس اتوماتیک معمولاً دارای سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی پیچیده است. خرابی در سیمها، سنسورها، مدارها و کنترلکنندهها میتواند باعث اختلال در عملکرد گیربکس شود.
6. استفاده نادرست و سخت: استفاده نادرست از گیربکس اتوماتیک، مانند شروع تند، تعویض دنده در حالت حرکت و استفاده از حالتهای نامناسب (مانند حالت روی زمینه آب و یا برف) میتواند به سایش و خرابی قطعات گیربکس منجر شود.
توجه داشته باشید که این فقط برخی از علل خرابی گیربکس اتوماتیک هستند و عوامل دیگر نیز ممکن است وجود داشته باشند. در صورت بروز همشکلات در گیربکس اتوماتیک، بهتر است به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید تا علت خرابی را تشخیص داده و تعمیرات لازم را انجام دهد.
توصیههایی برای پیشگیری از خرابی گیربکس اتوماتیک
بله، در ادامه توصیههایی برای پیشگیری از خرابی گیربکس اتوماتیک ارائه میدهم:
1. تعویض روغن به موقع: روغن گیربکس اتوماتیک باید به تعداد کیلومترهای مشخص شده توسط سازنده خودرو یا تکنسین متخصص تعویض شود. رعایت این توصیه میتواند کیفیت و عمر مفید گیربکس را افزایش دهد.
2. استفاده از روغن مرتبط: اطمینان حاصل کنید که روغن مورد استفاده در گیربکس اتوماتیک، نوع و درجه مشخص شده توسط سازنده خودرو را دارد. استفاده از روغن نامناسب ممکن است باعث خرابی و کاهش عمر گیربکس شود.
3. حفظ سطح روغن مناسب: منظور از اینکه سطح روغن مناسب را حفظ کنید، این است که سطح روغن گیربکس را به صورت منظم بررسی کنید و در صورت لزوم آن را تکمیل کنید. اگر سطح روغن خیلی کم باشد، ممکن است به کاهش فشار روغن و خرابی گیربکس منجر شود.
4. نگهداری ترمزها: ترمزها نقش مهمی در کنترل گیربکس اتوماتیک دارند. بنابراین، نگهداری و تعمیرات منظم ترمزها، شامل تعویض بلوکها و صفحات ترمز، بررسی سیستم هیدرولیکی و تنظیم صحیح آنها، میتواند به حفظ عملکرد صحیح گیربکس کمک کند.
5. رعایت راهنماییهای استفاده: استفاده صحیح و مطابق با راهنماییهای سازنده خودرو میتواند به حفظ سلامت گیربکس کمک کند. از جمله مواردی که باید رعایت شود، شروع آرام و نرم، تنظیمات حالتهای مناسب (مانند حالتهای اقتصادی و یا وضعیت آب و هوایی خاص) و عدم تغییر دنده در حالت حرکت میباشد.
6. تعمیرات و نگهداری منظم: انجام تعمیرات و نگهداری منظم توسط یک تکنسین متخصص میتواند به زودیتشخیص مشکلات کوچک و جلوگیری از تبدیل شدن آنها به مشکلات بزرگتر کمک کند. برنامهریزی برای تعمیرات منظم و تعویض قطعات آسیب دیده میتواند عمرگیربکس را افزایش دهد.
7. رانندگی با احتیاط: رعایت رفتارهای رانندگی احتیاطی میتواند به حفظ سلامت گیربکس کمک کند. جلوگیری از استفاده از حالتهای سنگین و سخت، تغییر دنده در حالت حرکت، ترمز کردن بیش از حد و شروع تند از جمله مواردی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.
8. نگهداری سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی: سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی در گیربکس اتوماتیک نیز مهم هستند. رعایت نگهداری و تعمیرات منظم این سیستمها، شامل بررسی و تعویض سیمها، سنسورها و کنترلکنندهها، میتواند به جلوگیری از خرابیهای الکتریکی و الکترونیکی کمک کند.
9. آموزش رانندگی به درستی: در صورتی که از یک خودرو با گیربکس اتوماتیک استفاده میکنید و قبلاً تجربه رانندگی با گیربکس دستی نداشتهاید، بهتر است آموزش رانندگی با گیربکس اتوماتیک را دریافت کنید. درک و استفاده صحیح از ویژگیها و حالتهای گیربکس اتوماتیک، به حفظ سلامت آن کمک میکند.
10. توجه به نشانهها و علائم: در صورتی که هر نشانهای از خرابی گیربکس مشاهده میکنید، مانند صدای غیرعادی، ورود روغن به محلهای غیرمعمول، تاخیر در تغییر دنده و غیره، باید به سرعت تعمیرات لازم را انجام دهید.
با رعایت این توصیهها، میتوانید احتمال خرابی گیربکس اتوماتیک خودرو را کاهش داده و عمر مفید آن را افزایش دهید. همچنین، بهتر است به صورت منظم و در بازههای مقرر، خودرو را تحت نظر تکنسین متخصص بررسی و سرویس دهید تا مشکلات محتمل را به موقع تشخیص داده و رفع کنید.
روش تعمیر گیربکس اتوماتیک
در سالهای اخیر تعمیر گیربکس اتوماتیک به یک دانش کاملاً تخصصی تبدیل شده است و حتی در برخی از کشورها بهصورت یکرشته کاملاً تخصصی و فنی تدریس میشود. باتوجهبه اینکه در ایران تعمیرات گیربکس و خودرو معمولاً بهصورت تجربی انجام میشوند پیداکردن مرکزی که دارای چنین نیروهای متخصصی در حوزه تعمیرات گیربکس اتوماتیک باشد دشوار است.
روش تعمیر گیربکس اتوماتیک به دو صورت تعمیرات کلی داخلی و خارجی یا باز و بسته تقسیمبندی میشود، در تعمیرات داخلی یا باز نیاز است تا گیربکس اتوماتیک بهصورت کامل از خودرو خارج شود، برای این امر باید در ابتدا جلوبندی خودرو کاملاً باز شده و گیربکس بهصورت ایمن از خودرو خارج شود تا بتوان تعمیرات را بر روی گیربکس انجام داد یا آن را بررسی و سرویس کرد. در تعمیرات خارجی یا بسته نیازی به خارجکردن گیربکس اتوماتیک از خودرو نیست و میتوان خرابی و مشکل ایجاد شده را بدون خارجکردن گیربکس از خودرو شناسایی و تعمیر کرد تعمیر خارجی در زمان کمتری انجام میشوند چرا که نیازی به خارجکردن گیربکس از خودرو و قراردادن مجدد آن در خودرو نیست.
تعویض روغن گیربکس یکی از شایعترین تعمیرات خارجی گیربکس اتوماتیک است. تعمیر و تعویض چرخدندهها نیز از شایعترین تعمیرات داخلی گیربکس هستند که برای انجام آنها گیربکس باید بهصورت کامل از خودرو خارج شود. اینکه چه نوع تعمیری برای گیربکس و خودروی شما مناسب است باید توسط تکنسین و استادکار متخصص مشخص شود. در غیر این صورت احتمال اینکه تعمیرات کامل و بهدرستی انجام نشوند بسیار بالا است.
تعمیر گیربکس اتوماتیک بستگی به نوع مشکل و خرابی دارد. در بعضی موارد، ممکن است تعمیر گیربکس اتوماتیک شامل تعویض قطعات گیربکس، هیدرولیک و الکترونیکی باشد، درحالیکه در موارد دیگر، ممکن است بتوان با تعویض روغن گیربکس و فیلترهای آن مشکل را حل کرد. در زیر روشهایی که برای تعمیر گیربکس اتوماتیک مورداستفاده قرار میگیرند، آمده است:
تعویض روغن گیربکس: بسته به نوع گیربکس، ممکن است لازم باشد روغن گیربکس تعویض شود. این کار معمولاً همراه با تعویض فیلترهای گیربکس نیز صورت میگیرد.
تعویض قطعات: در بعضی موارد، تعمیر گیربکس اتوماتیک شامل تعویض قطعات آسیبدیده؛ مانند کاتالیست، مجموعه صفحات شیبدار، مجموعه بلبرینگها، مجموعه جعبهفرمان است.
تعمیر قطعات الکترونیکی: در بعضی موارد، مشکلات گیربکس اتوماتیک مربوط به قطعات الکترونیکی مانند سنسورها، ماژولها و سیمها است. در این صورت، تعمیرات الکترونیکی برای رفع مشکل باید صورت گیرد.
تعمیر قطعات هیدرولیکی: ممکن است در گیربکس اتوماتیک مشکلات هیدرولیکی نیز به وجود آید که تعمیر آنها به تعویض قطعات هیدرولیکی نیاز دارد.
سرویس گیربکس اتوماتیک
سرویس گیربکس اتوماتیک یکی از موارد مهم در نگهداری و تعمیر خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک است. بهطورکلی، سرویس گیربکس اتوماتیک شامل تعویض روغن گیربکس، تعویض فیلتر گیربکس، بررسی و تعویض جزئیات و قطعات مختلف گیربکس مانند کلاچ و بلبرینگ و تعویض سیستم خنککننده گیربکس است.
بسته به عمر گیربکس اتوماتیک، کیلومتر از و شرایط استفاده خودرو، مدتزمان بین هر سرویس گیربکس اتوماتیک ممکن است متفاوت باشد. برخی تولیدکنندگان خودرو توصیه میکنند که سرویس گیربکس اتوماتیک هر 30,000 تا 60,000 کیلومتر یا هر 2 سال یکبار انجام شود. درصورتیکه خودرو در شرایط سختتری مانند رانندگی در شهر با ترافیک شلوغ یا مسیرهای کوهستانی مورداستفاده قرار گیرد، سرویس گیربکس اتوماتیک باید بهصورت متناسب با این شرایط انجام شود.
تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
تعویض روغن گیربکس اتوماتیک یکی از مراحل مهم در نگهداری و سرویس دهی به خودرو است. روغن گیربکس اتوماتیک، مسئولیت حفظ عملکرد صحیح و بدون مشکل گیربکس را بر عهده دارد. در زیر مراحل تعویض روغن گیربکس اتوماتیک را برای شما شرح میدهیم:
1. بررسی کتابچه راهنما: ابتدا کتابچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید تا دستورالعمل های تعویض روغن گیربکس اتوماتیک را دریافت کنید. هر خودرو ممکن است نیازهای خاصی در مورد نوع و مقدار روغن داشته باشد.
2. آماده سازی وسایل: وسایل لازم برای تعویض روغن را آماده کنید، از جمله روغن جدید مورد نیاز (با مشخصات مناسب خودرو)، دستکشهای محافظ، ابزارهای لازم مانند چرخ گوشتی، المنت و قطعات جانبی.
3. یافتن محل تخلیه: پیدا کردن محل تخلیه روغن قدیمی گیربکس اتوماتیک برای خروج روغن قدیمی است. معمولاً در پایین و یا در قسمت زیرین گیربکس قرار دارد. اطمینان حاصل کنید که در زیر خودرو روغن قدیمی را دریافت میکنید.
4. تخلیه روغن قدیمی: با استفاده از چرخ گوشتی و المنت، پیچ تخلیه روغن قدیمی را باز کنید و روغن قدیمی را به آرامی تخلیه کنید. مطمئن شوید که تمام روغن قدیمی خارج شده است.
5. تعویض فیلتر: در برخی موارد، تعویض فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک نیز لازم است. اگر فیلتر قابل تعویض است، آن را با فیلتر جدید جایگزین کنید. این کار معمولاً با باز کردن درب فیلتر در قسمتی از گیربکس انجام میشود.
6. تزریق روغن جدید: با استفاده از یک فلوشر (شلنگ) و با توجه به مقدار و نوع روغن مورد نیاز، روغن جدید را به گیربکس اتوماتیک تزریق کنید. این کار را به آرامی و با توجه به مقدار معین شده در کتابچه راهنما انجام دهید.
7. بررسی سطح روغن: پس ااز تزریق روغن جدید، سطح روغن در گیربکس را بررسی کنید. مطمئن شوید که سطح روغن به درستی و با توجه به دستورالعمل تعیین شده در کتابچه راهنما تنظیم شده است.
8. بستن درپوش تخلیه: پس از تعویض روغن و بررسی سطح آن، درپوش تخلیه را بازگذاری کنید و مطمئن شوید که آن را به درستی و بدون نشتی بسته اید.
9. پاکسازی و نظافت: پس از تعویض روغن، همیشه منطقه کار و اطراف آن را پاکسازی کنید. همچنین، از هر نشتی یا روغن باقیمانده در محل تعویض اطمینان حاصل کنید.
توصیه میشود که برای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک به یک کارگاه تخصصی یا تعمیرگاه خودرو مراجعه کنید. فرآیند تعویض روغن گیربکس اتوماتیک ممکن است به دانش تخصصی و تجهیزات خاصی نیاز داشته باشد و بهتر است توسط تکنسینهای حرفهای و مجرب انجام شود.
چه تفاوتی بین گیربکس اتوماتیک و نیمه اتوماتیک وجود دارد؟
تفاوت اصلی بین گیربکس اتوماتیک و نیمه اتوماتیک در نحوه کنترل دندههای گیربکس است. در گیربکس نیمه اتوماتیک، راننده باید بهصورت نیمه اتوماتیک دندههای گیربکس را تغییر دهد، درحالیکه در گیربکس اتوماتیک، سیستم کنترلر هیدرولیکی بهصورت خودکار دندههای گیربکس را تغییر میدهد.
این تفاوت باعث میشود که رانندگی با گیربکس اتوماتیک راحتتر و آسانتر از رانندگی با گیربکس دستی در شرایط ترافیک شلوغ و خستهکننده است. همچنین، در گیربکس اتوماتیک تغییر دندهها بهصورت نرم و بدون توقف انجام میشود و ازاینرو برای رانندگی آرام و ایمن نیز مناسب است. بهعلاوه، گیربکس اتوماتیک به دلیل عدم نیاز به دستکاری دندهها، برای رانندگان تازهکار نیز آسانتر قابلاستفاده است.
گیربکساتوماتیک در خودرو چندین عملکرد متفاوت دارد:
انتقال چرخش موتور به چرخها؛ سازگاری با وضعیت رانندگی سرعت چرخش، قدرت و گشتاور؛ معکوس کردن چرخش در معکوس؛ قطعشدن موتور از چرخها در حالت نول.
گیربکس بسته به شرایط رانندگی میتوان دندههای مختلفی را انتخاب کرد که توسط پینیونهایی با قطرهای مختلف تعریف میشوند. شفت محرک در سمت موتور (شفت اولیه) و شفت در ارتباط با چرخها (شفت ثانویه)، باید قبل از قفلشدن حرکت، سرعت چرخش مشابهی داشته باشند.
روشن شدن چراغ اخطار گیربکس اتوماتیک به چه دلایلی است؟
روشن شدن چراغ اخطار گیربکس اتوماتیک میتواند به دلایل مختلفی باشد. در ادامه، برخی از دلایل روشن شدن این چراغ را بررسی خواهیم کرد:
1. مشکل در سیستم گیربکس: روشن شدن چراغ اخطار ممکن است به مشکلی در خود سیستم گیربکس اتوماتیک اشاره کند. این مشکلات میتوانند شامل نقص در سنسورهای گیربکس، مشکل در کنترلکنندههای الکترونیکی، خرابی در شیرهای هیدرولیک و غیره باشند.
2. نیاز به تعویض روغن گیربکس: روغن گیربکس اتوماتیک باید به موقع تعویض شود. اگر روغن گیربکس به طور ناکافی یا به صورت نامناسب تعویض شود، ممکن است چراغ اخطار گیربکس روشن شود.
3. مشکل در سیستم تبرید: سیستم خنککننده گیربکس اتوماتیک نیاز به عملکرد صحیح دارد. اگر سیستم تبرید به درستی کار نکند و دمای گیربکس بیش از حد مجاز افزایش یابد، چراغ اخطار ممکن است روشن شود.
4. مشکل در ترمزها: بعضی از خودروها چراغ اخطار گیربکس را به منظور اطلاعرسانی در مورد مشکلات سیستم ترمز نیز استفاده میکنند. بنابراین، اگر سیستم ترمز دچار مشکل شود، ممکن است چراغ اخطار گیربکس نیز روشن شود.
5. مشکل در سیستم الکتریکی: اختلالاتی در سیستم الکتریکی خودرو میتواند باعث روشن شدن چراغ اخطار گیربکس شود. این مشکلات میتوانند شامل قطع کابلها، خرابی در قطعات الکترونیکی و سیستمهای کنترلی باشند.
توجه داشته باشید که دلیل روشن شدن چراغ اخطار گیربکس ممکن است بر اساس نوع خودرو و سیستم گیربکس متفاوت باشد. بهتر است در صورت روشن شدن چراغ اخطار، به یک تعمیرکار متخصص یا نمایندگی خودرو مراجعه کنید تا عیبیابی و تعمیر صحیح انجام شود.
تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک در رشت، تعمیرگاه گیربکس حامی کار
برای انجام تعمیر گیربکس اتوماتیک بهتر است به یک کارگاه تعمیرات مجهز و تخصصی مراجعه کنید تا کار بر روی گیربکس با دقت و صحیح انجام شود. بادقت سرویس نادرست میتواند به گیربکس و خودرو آسیب برساند و ایمنی راننده و سایر سفرهای خودرو را تحتتأثیر قرار دهد. در تعمیرگاه گیربکس حامی کار کلیه خدمات تعمیر و سرویس گیربکس اتوماتیک توسط افراد متخصص و حرفهای انجام میشوند و با ضمانت یکساله ارائه میشوند.
بدون دیدگاه